Of je nou de ondernemer bent die geld heeft geleend en pandrecht heeft verstrekt, of juist financier die de lening heeft versterkt en pandrecht heeft gekregen, het is van beide kanten goed om dat scherp te hebben.
Vaak zijn de vorderingen op debiteuren ‘stil’ verpand aan de pandhouder. De debiteur van de ondernemer is dan niet op de hoogte van het pandrecht en kan zoals gebruikelijk aan de ondernemer betalen. Als de ondernemer de lening niet kan terugbetalen en de pandhouder gebruik wil maken van het pandrecht, zal de pandhouder eerst aan de debiteur van de ondernemer moeten meedelen dat de vordering is verpand. Vanaf het moment van de mededeling kan de debiteur alleen nog aan de pandhouder betalen. De pandhouder mag dan in en buiten rechte betaling van de vordering eisen.
De pandhouder kan alle handelingen verrichten die nodig zijn om betaling te verkrijgen, daarvoor heeft zij geen toestemming nodig van de ondernemer. Zo mag de pandhouder de overeenkomst tussen de ondernemer en debiteur opzeggen om de vordering betaald te krijgen. Ook mag de pandhouder het faillissement van de debiteur aanvragen en de vordering op die debiteur bij de curator in het faillissement indienen. De pandhouder mag echter geen kwijtschelding verlenen aan de debiteur of een regeling treffen. Die bevoegdheden blijven bij de ondernemer. De gedachte is dat de ondernemer er groot belang bij kan hebben om in de verhouding tot zijn debiteur de genoemde bevoegdheden uit te oefenen en daarvoor niet afhankelijk te zijn van de toestemming van de pandhouder. De ondernemer kan onder omstandigheden zelfs een deel van de vordering kwijtschelden, zonder dat de pandhouder daarvoor eerst een toestemming moet geven. Vervolgens is het wel de vraag of de ondernemer de schade van de pandhouder zal moeten vergoeden, omdat de pandhouder de volledige vordering niet meer kan incasseren.
De bevoegdheden over en weer kunnen dus soms tot onwenselijke situaties leiden. Een oplossing daarvoor kan zijn dat de ondernemer en pandhouder in de pandakte waarin het pandrecht wordt vastgelegd afspraken maken over deze bevoegdheden. Hoewel in de literatuur daarover verschillend wordt gedacht, lijkt het erop dat deze oplossing wel mogelijk is.
Ben jij een ondernemer die pandrechten heeft verstrekt of ben jij een financier die het pandrecht wil uitwinnen? Laat je daarover adviseren. Neem gerust contact op met een van onze specialisten Hasan Kaya, Jelle Damstra en Ali Arslan.
